Olejki eteryczne to skoncentrowane lotne ciecze, które są ekstrahowane z roślin, z których większość wykorzystywana jest jako przyprawy i zioła kulinarne. Terapeutyczne olejki eteryczne mają następujące naturalne właściwości lecznicze:
- przeciwwirusowe
- przeciwzapalne
- przeciwbakteryjne
- przeciwgrzybicze
- przeciwpasożytnicze
- przeciwzakaźne
- pełniące funkcje antybiotyku
Amerykańscy naukowcy jako pierwsi na świecie przeprowadzili randomizowane badanie kliniczne, w którym wykazano, że mieszanka olejków eterycznych korzystnie wpływa na poziom zmęczenia u kobiet z niedoczynnością tarczycy.
W badaniu uczestniczyły 54 kobiety z niedoczynnością tarczycy, przy czym wykluczano osoby z historią raka tarczycy (według badaczy zupełnie inne w tej sytuacji mogą być przyczyny zmęczenia i mechanizm jego powstawania, co prawdopodobnie zafałszowałoby wyniki).
Grupa badana otrzymała mieszankę olejków eterycznych do stosowania w ramach aromaterapii, grupa kontrolna – bezwonny olej z awokado. Mieszanka aktywna obejmowała głównie olejek z mięty pieprzowej z niewielkim dodatkiem olejku z pieprzu, goździkowego, z białego grejpfruta i bergamotki. Uwzględnienie grupy kontrolnej w tego typu badaniach jest szczególnie ważne, ponieważ subiektywne odczucia, do jakich niewątpliwie należy zmęczenie, są bardzo podatne na zmiany pod wpływem placebo.
Ciekawy był zalecany sposób aplikacji olejków do aromaterapii. Otóż każda z pań otrzymała oprócz buteleczki z olejkiem także kartonik, na który miała nakraplać olejek (3 krople na jeden raz) i wdychać zapach przez 15 minut. Tylko raz dziennie przez 14 dni. W czasie aromaterapii można było pić wodę, zakazane natomiast było spożywanie posiłków.
Zmęczenie oceniano za pomocą dość skomplikowanego kwestionariusza Multidimensional Fatigue Symptom Inventory (MFSI), składającego z blisko setki pytań. Po 2 tygodniach w grupie z olejkami eterycznymi stwierdzono znacznie większą redukcję zmęczenia niż w grupie kontrolnej, choć nie wszystkie aspekty (podskale) okazały się istotne statystycznie. „Najlepiej” aromaterapia zadziałała na ogólny poziom zmęczenia i jego składową afektywną (tzn. jak bardzo zmęczenie wpływało na nastrój).
W grupie aktywnej aromaterapii u jednej z uczestniczek pojawiły się bóle głowy, które ustąpiły po zaprzestaniu inhalacji. Możliwe, że jest to nowe, nieobserwowane wcześniej działanie niepożądane olejków eterycznych, ale równie dobrze może być przypadkowym zjawiskiem, trudno wyrokować.
Skład aktywnej mieszanki do redukcji zmęczenia autorzy dobrali na podstawie przeglądu prac naukowych: najważniejszy składnik to olejek miętowy, pozostałe mają funkcję wzmacniającą jego działanie. Przed naukowcami pojawia się olbrzymie pole do popisu – można badać, czy inne olejki eteryczne zadziałają podobnie, a może poszukać skuteczniejszego, nie mówiąc o ustaleniu optymalnych mieszanek pomagających w redukcji zmęczenia. Kolejnym wyzwaniem będą chorzy z innymi chorobami (np. nowotworowymi), u których wyczerpanie sił witalnych jest jeszcze większym problemem. Czeka nas zapewne wiele kolejnych badań nad wykorzystaniem olejków eterycznych!
Na podstawie
J Complement Integr Med. 2019 Aug 22. Aromatherapy reduces fatigue among women with hypothyroidism: A randomized placebo-controlled clinical trial. Hawkins J, Hires CY, Dunne EW, Keenan LA.